Poprawne mówienie ma duże znaczenie w życiu dziecka oraz w przygotowaniu go do szkoły. Błędna wymowa może pogarszać jego samopoczucie wśród rówieśników, utrudniać nawiązywanie kontaktów z otoczeniem, powodować nieśmiałość, a nawet przyczyniać się do pojawienia niepowodzeń w nauce czytania i pisania.

Kiedy do logopedy?

Zdania są podzielone. Bywają rodzice, którzy czekają aż problem minie sam, co sprzyja utrwalaniu się wady i powoduje, że jej likwidacja będzie wymagała w przyszłości dużo więcej  czasu i pracy.

Jeśli twój 3–latek jeszcze nie mówi – porozumiewacie się za pomocą gestów i sylab, a 4–latek mówi dużo mniej niż jego rówieśnicy z piaskownicy, powinno cię to zaniepokoić. Oba przypadki to symptomy opóźnionego rozwoju mowy. Nie jest to wada, ale taka sytuacja utrudnia nawiązywanie dziecięcych przyjaźni, w wielu przypadkach prowadzi do wycofania się i obniża samoocenę dziecka. Możemy zaoszczędzić mu tego, stymulując rozwój mowy poprzez odpowiednie ćwiczenia językowe zalecone przez logopedę.

Koniecznie udaj się do logopedy gdy:

• Dziecko podczas mówienia wysuwa język między zęby lub ociera nim o wargę. Niestety, na każdym etapie wiekowym jest to wada, z tego się nie wyrasta! Im dłużej zwlekasz, tym bardziej wada się utrwala.
• Niepokoją cię zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy lub masz wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy.
• Twoja pociecha mówi przez nos.
• Po ukończeniu 4 roku życia dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne: d na t (np. zamiast domek mówi tomek), w na f (zamiast woda mówi foda), , g na k (zamiast gęś mówi kęś), b na p (zamiast buda mówi puta).
• Nie wymawia samogłosek ustnych (czyli a, o, u, e, i, y) pod koniec trzeciego roku życia.
• Zastępowanie głosek trudniejszych łatwiejszymi nie jest wadą, lecz swoistą cechą rozwoju mowy. Jeśli jednak podczas wymawiania głosek dziecko nie zastępuje jej inną, znaną w języku polskim, lecz wyraźnie ją zniekształca np. gardłowo wymawia głoskę r, potrzebna jest pomoc logopedyczna.
• W wieku przedszkolnym rozwój myślenia i zasób słownictwa biernego (czyli tego co dziecko rozumie) rozwija się szybciej niż jego umiejętności wypowiadania swoich myśli. Może to powodować rozwojową niepłynność mowy. Jeśli zauważysz u swojego dziecka lekkie zacinanie, powtarzanie sylab,  nie wpadaj w panikę, niemal wszystkie dzieci z tego wyrastają. Jeśli jednak problem będzie się nasilał lub zauważysz, że dziecko z tego powodu wstydzi się odzywać, potrzebna jest szybka konsultacja z logopedą.

Na czym polega terapia logopedyczna?

Warunkiem prawidłowego wymawiania głosek jest przede wszystkim sprawne działanie narządów mowy i prawidłowe posługiwanie się oddechem. Program działań doskonalący prawidłową wymowę obejmuje:

• Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
• Ćwiczenia oddechowe
• Ćwiczenia słuchowe
• Ćwiczenia ortofoniczne

Ćwiczenia narządów artykulacyjnych mają na celu wypracowanie zręcznych i celowych ruchów języka, warg i podniebienia. Dziecko musi mieć wyczucie danego ruchu i położenia poszczególnych narządów mowy.

Celem ćwiczeń oddechowych jest pogłębienie oddechu, rozruszanie przepony, wydłużenie fazy wydechu, a także zapobiegania arytmii oddechowej i mówienie na wdechu. Prawidłowy oddech steruje rytmem i strukturą naszej mowy sprawiając, że staje się płynna i zrozumiała.

Ćwiczenia słuchowe rozwijają percepcję słuchową. Wiążą się ściśle z mową, obejmują wyróżnianie wyrazów w zdaniach, sylab i głosek w wyrazach. Stanowią przygotowanie dziecka do nauki czytania i pisania.

Ćwiczenia ortofoniczne zajmują bardzo ważne miejsce w pracy nad prawidłową mową i wymową dzieci. Pozwalają zapobiegać wadom wymowy, korygują błędy już powstałe, sprzyjają kształtowaniu poprawnej i wyraźnej mowy, która jest zrozumiała dla otoczenia.

Jeśli nie masz pewności, czy twoje dziecko prawidłowo mówi, zapraszam na konsultacje.